Trung Bui

Chứng khoán Mỹ tăng phiên thứ 3 liên tiếp vào ngày thứ Ba (01/02), khi Phố Wall cố gắng phục hồi vị thế của mình sau một tháng 01 đầy biến động.

Kết thúc phiên giao dịch ngày thứ Ba:

• Chỉ số Dow Jones tăng 273.38 điểm (tương đương 0.8%) lên 35,405.24 điểm.
• Chỉ số S&P 500 tiến 0.7% lên 4,546.54 điểm.
• Chỉ số Nasdaq Composite cộng 0.7% lên 14,346 điểm.

Nhóm cổ phiếu ngân hàng dẫn đầu đà tăng thị trường, với cổ phiếu Goldman Sachs (NYSE:GS) và JPMorgan Chase lần lượt tăng 2.6% và 1.7%. Cổ phiếu Wells Fargo cũng vọt hơn 3.3%. Nhóm ngân hàng cũng được thúc đẩy khi lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm có thời điểm cộng 2 điểm cơ bản lên trên mức 1.8%, ngay cả sau khi dữ liệu sản xuất tại Mỹ tháng 01/2022 cho thấy nhiều dấu hiệu về lạm phát gia tăng. Các cổ phiếu công nghệ lớn như Netflix và Meta đã góp phần vào đà tăng thị trường, lần lượt vọt 7% và 1.8%. Cổ phiếu Alphabet cũng tiến 1.7%.

Chứng khoán Mỹ tăng vào ngày thứ Ba sau 2 ngày khởi sắc liên tiếp trên Phố Wall, kết thúc một tháng đầy biến động. Trong vài ngày qua, nhà đầu tư đã nhanh chóng bắt đáy khi S&P 500 rơi vào vùng điều chỉnh – lao dốc ít nhất 10% từ mức đỉnh gần đây. Chỉ số vốn hóa lớn đã tăng hơn 4% trong tuần qua. Tuy nhiên, các chỉ số chính vẫn giảm mạnh trong tháng 01/2022 do biến động. Dow Jones mất 3.3% trong tháng qua. S&P 500 và Nasdaq Composite trải qua tháng giảm mạnh nhất kể từ tháng 3/2020, lần lượt sụt 5.3% và 8.98%. Đây cũng là tháng 01 giảm mạnh nhất của S&P 500 kể từ năm 2009.

Bất chấp các lo ngại về tăng thuế trước đó, chỉ số S&P 500 vẫn tăng 19% trong năm đầu tiên Tổng thống Mỹ Joe Biden nhậm chức.

Ngày 24/1 đánh dấu một năm ông Joe Biden nhậm chức Tổng thống Mỹ. Kết quả giao dịch sau 1 năm quản lý:

• Chỉ số S&P 500 tăng 19% và lập khoảng 70 đỉnh mới.
• Chỉ số DJIA cũng tăng hơn 12%.
• Nasdaq tăng nhẹ hơn, với 6%. Chỉ số này chủ yếu bị kéo tụt vài tuần gần đây, khi lợi suất trái phiếu Mỹ tăng kéo Nasdaq vào vùng điều chỉnh.

Những mức tăng này được đánh giá là khá tốt, bất chấp các lo ngại về khả năng Biden tăng thuế sau khi bước chân vào Nhà Trắng. Diễn biến của Wall Street năm qua cũng tiếp nối truyền thống thị trường tăng trưởng tốt dưới thời các lãnh đạo đảng Dân chủ.

Dù vậy, nếu so với năm đầu của cựu Tổng thống Donald Trump, các số liệu này kém hơn một chút. S&P 500 tăng gần 24%. Đến khi ông Trump rời nhiệm sở, mức tăng tổng cộng là 67%. Sang năm nay, chứng khoán Mỹ lại có khởi đầu không mấy suôn sẻ. Cả S&P 500 và DJIA hiện đều giảm hơn 4%, chủ yếu do lợi suất trái phiếu Mỹ tăng, khiến tài sản rủi ro kém hấp dẫn. Dù vậy, nhìn chung, kinh tế Mỹ có nhiều tiến triển tốt dưới thời Biden.

Ví dụ, tỷ lệ thất nghiệp đã giảm từ 6,4% trong tháng 1/2021 xuống 3,9% tháng 12/2021. Biden cũng thúc giục được Quốc hội chấp thuận gói giải cứu trị giá 1.900 tỷ USD trong đại dịch. Trong đó gồm phát tiền cho người dân, hỗ trợ người thất nghiệp và giúp đỡ doanh nghiệp nhỏ. Ông cũng ký dự luật chi tiêu cho cơ sở hạ tầng trị giá 1.000 tỷ USD, giải phóng ngân sách cho đường bộ, cảng biển và nhiều dự án khác.

Tuy nhiên, lạm phát lại tăng tốc, chạm 7% trong tháng cuối năm 2021. Đây cũng là mức cao nhất gần 4 thập kỷ. Trong một cuộc họp báo hôm 19/1, Biden thừa nhận người Mỹ đang vật lộn với chi phí sinh hoạt cao. "Chúng ta cần kiểm soát lạm phát", ông nói, "Điều quan trọng là đảm bảo giá cả tăng tốc không kéo dài, không gây sức ép lên Fed. Cơ quan này đang phải vừa duy trì thị trường việc làm, vừa ổn định giá cả".

Giá nhiên liệu cũng đang tăng tốc ở nhiều nơi. "Với sức mạnh của nền kinh tế và tốc độ tăng giá hiện tại, việc Fed điều chỉnh các chính sách hỗ trợ là phù hợp và cần thiết", ông nói. Tuần tới, cơ quan này sẽ có phiên họp chính sách tiếp theo và được dự báo công bố nâng lãi suất.

Chỉ số Nasdaq Composite giảm một lần nữa vào ngày thứ Tư (19/01), đưa tổng mức lao dốc từ mức đỉnh hồi tháng 11/2021 lên hơn 10% khi nhà đầu tư tiếp tục bán tháo nhóm cổ phiếu công nghệ trong bối cảnh lãi suất tăng vọt vào đầu năm.

Kết thúc phiên giao dịch ngày thứ Tư, chỉ số Nasdaq Composite lùi 1.15% xuống 14,340.26 điểm:

+ Chỉ số Dow Jones rớt 339.82 điểm (tương đương 0.96%) xuống 35,028.65 điểm, chịu sức ép từ đà giảm 3.1% của cổ phiếu Caterpillar.

+ Chỉ số S&P 500 mất gần 1% còn 4,532.76 điểm.

+ Chỉ số vốn hóa nhỏ Russell 2000 giảm 1.6% vào ngày thứ Tư, khép phiên ở mức đáy 52 tuần.

Chứng khoán Mỹ trồi sụt trong ngày thứ Tư nhưng cuối cùng đóng cửa ở mứuc thấp nhất trong phiên. Đà leo dốc của lợi suất trái phiếu đang gây khó khăn cho thị trường trong năm nay, khi nhà đầu tư chuẩn bị cho khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thắt chặt chính sách hơn. Lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm vượt mức 1.9% vào đầu phiên ngày thứ Tư, mức cao nhất kể từ tháng 12/2019. Lợi suất kỳ hạn 10 năm dao động quanh mức 1.5% vào đầu năm.

Đà lao dốc của Nasdaq Composite từ mức đỉnh tháng 11/2021 được dẫn đầu bởi các cổ phiếu tăng trưởng, vốn được định giá cao trong thời kỳ đại dịch Covid-19. Cổ phiếu Peloton “bốc hơi” hơn 80% so với mức đỉnh. Cổ phiếu Zoom Video lao dốc hơn 70%. Cổ phiếu Moderna, DocuSign và Paypal đều giảm hơn 40% so với mức đỉnh.

Đà tăng của lãi suất đã tác động một cách không tương xứng đến chỉ số thiên về công nghệ Nasdaq Composite khi lợi nhuận tương lai của các cổ phiếu công nghệ có vẻ kém hấp dẫn hơn khi lãi suất tăng. Các công ty công nghệ cũng dựa vào lãi suất thấp để vay đầu tư đổi mới. S&P 500 chỉ giảm 5% so với mức cao kỷ lục.

Chứng khoán Mỹ nhuốm sắc đỏ bất chấp kết quả lợi nhuận các công ty tích cực. Bank of America có kết quả kinh doanh vượt kỳ vọng của Phố Wall khi công bố các khoản dự phòng rủi ro cho vay liên quan đến đại dịch. Cổ phiếu Bank of America phục hồi 0.4%. Tuy nhiên, các cổ phiếu ngân hàng khác đều đỏ lửa.

Cổ phiếu Morgan Stanley tăng 1.8% sau khi lợi nhuận quý 4/2021 của ngân hàng này tốt hơn dự kiến. Doanh thu từ giao dịch cổ phiếu cũng tăng 13%. Mùa báo cáo lợi nhuận đang khởi động trên Phố Wall và cho đến nay phần lớn các công ty đã có kết quả vượt kỳ vọng từ các chuyên gia phân tích. Trong số 44 công ty thuộc S&P 500 đã công bố kết quả kinh doanh, có gần 73% số công ty này có kết quả vượt kỳ vọng, theo dữ liệu từ FactSet.

Giai đoạn 1: Bơm giá Bitcoin để thu hút cá mới

Cá voi không thể có lời nếu thị trường chỉ còn toàn cá cũ vốn đã bị đói sau nhưng đợt lỗ trước. Các cá no thì đã vội vã rút vốn về và tử thủ. Vì vậy, việc đầu tiên khi bắt đầu một chu kỳ mới đó là việc bơm vốn vào Bitcoin để gây chú ý cho dư luận, thu hút nguồn vốn các trader mới tập tành hi vọng kiếm được lợi nhuận từ tiền ảo.

Đặc điểm nhận biết của giai đoạn này đó là Bitcoin tăng giá rất nhanh và mạnh, thường dựng những cột xanh cao trong một khoảng thời gian ngắn. Bitcoin lần lượt vượt qua các ngưỡng cản một cách ngoạn mục. Điều này gây tâm lý FOMO (sợ hụt ăn) của những nhà đầu tư đứng ngoài buộc họ phải bỏ tiền ra để nhảy vào thị trường ngay lập tức.

Việc Bitcoin lên giá nhanh thúc đẩy các nhà đầu tư mới lẫn trader cũ đổ thêm tiền vào thị trường. Với dòng tiền tươi mới này, vốn hóa thị trường tăng nhanh chóng và lại càng thúc đẩy giá Bitcoin lên nhanh hơn nữa. Đỉnh điểm giá Bitcoin đạt 20000 USD vào giữa tháng 12 có thể nói là ở giai đoạn này.

Lúc này tỉ lệ giao dịch Bitcoin (Bitcoin Dominance) chiếm rất cao, cao hơn từ 10 – 15% so với thông thường, ở giai đoạn hiện tại là từ khoảng 35 – 50%. Điều này khiến các altcoin tụt giá mạnh, các cá voi, cá mập bắt đầu gom dần các altcoin đang có giá thấp chuẩn bị cho giai đoạn 2.

Giai đoạn 2: Pump giá các altcoin

Kết thúc giai đoạn một, giá Bitcoin sẽ bắt đầu đi vào sideway (đi ngang, không tăng giảm hoặc có thì rất ít). Đây là điều kiện tuyệt vời để giá các altcoin tăng mạnh. Trong giai đoạn này, nguồn vốn sẽ dịch chuyển dần từ Bitcoin sang các altcoin mạnh (như ETH, LTC, XLM, XRP) trước và sau đó là các altcoin yếu hơn.

Altcoin có thể tăng giá 10 – 20% mỗi ngày và tăng liên tục vài ngày, cho đến khi các trader giữ Bitcoin thấy “ngon ăn” và cũng nhảy vào mua để kiếm lợi nhuận. Lúc này thì các cá mập, cá voi đã bắt đầu chốt lời dần altcoin qua BTC.

Ở giai đoạn này, bạn có thể nhận thấy là rất dễ kiếm lời, đánh đâu thắng đó, mua altcoin nào là vài hôm sau đã có lời vài chục %. Khoản thời gian đầu tháng 1 là thị trường đang ở Giai đoạn 2 này. Trong giai đoạn này cũng có thể xảy ra vài cú pump

Từ đó tôi bắt đầu tìm hiểu thị trường chứng khoán, ban ngày tôi đến công ty tối về nhà tôi tranh thủ ăn cơm tắm gội và bật liền con laptop lên để học.

Những kiến thức trong đầu tư chứng khoán đối với tôi còn khá mơ hồ

Ban đầu tôi học theo Trung, chọn một cặp tiền tệ tương đối ổn trên thị trường. Lúc này trong tay tôi có khoảng 40 triệu, đấy là số tiền mà tôi tích góp sau gần 6 tháng đi làm.

Không chần chừ gì tôi quyết định đầu tư vào cặp XAUUSD vì tôi thấy vàng khá thân thuộc chắc là đầu tư sẽ dễ hơn.

Cứ đêm đến là tôi với đám bạn lại face time bàn táng sôi nổi về chứng khoán, mua mã này, bản mã kia. Tuy nhiên, tôi vẫn còn hoan mang lắm. Thế là tôi quyết định tìm hiểu thêm về thị trường qua internet.

Sau gần 4 tháng đầu tư thời lên nhanh xuống cũng nhanh. Tôi nhận ra rằng mình đã bị lỗ 20% số vốn ban đầu. Nhiều người nói với tôi rằng: Sao không gửi tiết kiệm đi, may ra còn có lãi, tuy ít nhưng không mất gì?

Tuy số tiền này không cao nhưng đối với tôi nó giúp tôi nhận ra được một số sai lầm sau:

Sai lầm 1: Chỉ đầu tư theo tin đồn mà không chịu tìm hiểu thị trường

Còn vàng tôi mua ban đầu là do tôi thấy lúc đó vàng đang giảm giá tôi nghĩ nó sẽ lên lại nhưng không nó vẫn giảm nặng. Không cam tâm tôi vẫn không từ bỏ, tôi nghe anh Trung (một người bạn tôi quen lúc tham gia câu lạc bộ đầu tư) tôi giữ bán luôn con vàng và chuyển sang JPY. Sau đó, một sự thật làm tôi phải đau lòng là con vàng tăng giá không phanh sau 3 đêm. "Còn gì nữa đâu mà khóc với sầu"

Sai lầm thứ 2: Đầu tư chứng khoán theo lối nửa vời

Tôi nhớ lại lúc mình được tham gia câu lạc bộ về đầu tư chứng khoán thì chỉ mới học được 3 buổi tôi đã quyết định mua thêm lại con XAUUSD vì nghe các anh chị chia sẻ về tiềm năng của nó. Khi đó tôi vừa học được một chút kiến thức phân tích kỹ thuật đã "ảo tưởng sức mạnh". Chính sự chủ quan ấy đã khiến tôi thất bại một lần nửa.

Sai lầm 3: Đầu tư chứng khoán mà không cắt lãi cắt lỗ

Đây là giai đoạn mà tôi thấy được an ủi khi lời được 500$ cho cặp JPY/USD. Nhờ những thất bại của lần t