Chia cổ tức bằng cổ phiếu thường được nhiều doanh nghiệp lựa chọn hơn so với chi trả tiền mặt cho cổ đông. Vậy chia cổ tức bằng cổ phiếu là gì? Hình thức này có những ưu nhược điểm gì? Cùng VTrade tìm hiểu chi tiết hơn về hình thức chi trả lợi nhuận sau thuế này nhé!

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là gì ?

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là hình thức trả cổ tức bằng cách phát hành thêm cổ phiếu thường vào tài khoản cho các cổ đông hiện hữu. Hình thức chi trả này không làm thay đổi vốn chủ sở hữu hay tỷ lệ nắm giữ cổ phần của cổ đông.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu thường được các doanh nghiệp đang trong giai đoạn phát triển ưu tiên áp dụng, yêu cầu giữ lại phần lớn lợi nhuận để tái đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là gì? Cổ phiếu thưởng là gì?

Ý nghĩa của việc chia cổ tức bằng cổ phiếu

Trả cổ tức bằng cổ phiếu chứa đựng một số ý nghĩa quan trọng: 

• Là nghiệp vụ chia và tách cổ phiếu: Hình thức này không giúp doanh nghiệp gia tăng nội lực vì không có thêm bất kỳ phát sinh dòng tiền nào.
• Không giúp tăng tài sản của nhà đầu tư: Mặc dù số lượng cổ phiếu sở hữu tăng lên nhưng giá cổ phiếu có thể tăng/giảm theo thời gian. Tức là, tài sản vẫn “giữ nguyên như cũ”.
• Giúp doanh nghiệp tăng vốn điều lệ trong sổ sách: Nhưng giá trị tài sản thực chất không thay đổi đổi.
• Giúp hợp thức hoá nhiều khoản chi tiêu tài chính: Có cùng ý nghĩa nhưng hoàn toàn khác biệt với nghiệp vụ đầu tư mở rộng của công ty.
• Doanh nghiệp sẽ không phải chịu thuế khi nhận cổ phiếu cổ tức được chia: Tối ưu hơn so với nghiệp vụ trả cổ tức bằng tiền mặt. Tuy nhiên, giá trị cổ phiếu có thể giảm do bị pha loãng số cổ phiếu.

Ý nghĩa của việc trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Lợi ích và hạn chế khi trả cổ tức bằng cổ phiếu

Lợi ích 

Không chỉ đem lại lợi ích cho doanh nghiệp, hình thức này còn mang lại nhiều cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư:

• Tăng thanh khoản thị trường: Do nếu nhận cổ tức bằng cổ phiếu, nhà đầu tư không bị đánh thuế 2 lần.
• Gián tiếp tăng thanh khoản cho cổ phiếu: Pha loãng cổ phiếu giúp số lượng cổ phiếu được lưu hành tăng lên.
• Giúp doanh nghiệp giữ lại một phần vốn: Phần lợi nhuận này có thể được sử dụng để vượt qua giai đoạn khó khăn, đầu tư vào những dự án lợi nhuận dài hạn hay mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh.
• Thu hút nhà đầu tư mua vào: Chia cổ tức bằng cổ phiếu làm giá thị trường cổ phiếu giảm, đặc biệt là sau khi tin tức chia cổ tức được truyền ra.
• Tạo cơ hội cho nhà đầu tư: Có thể tiếp tục nắm giữ hoặc chuyển nhượng cho người khác để thu hồi vốn hoặc tìm kiếm kênh đầu tư hấp dẫn hơn.
• Giảm vốn đầu tư nhanh hơn nhiều so với hình thức trả bằng tiền mặt: Trường hợp doanh nghiệp đang mở rộng quy mô đầu tư.

Lợi ích khi chia cổ tức bằng cổ phiếu.

Hạn chế

Chi trả lợi nhuận sau thuế bằng cổ phiếu tiềm ẩn một số hạn chế sau:

• Thị giá có thể điều chỉnh giảm: Trường hợp công ty hoạt động không hiệu quả sau khi chia cổ tức.
• Mất thời gian chờ đợi: Sau vài tháng khi cổ phiếu mới được phát hành và chuyển vào tài khoản, nhà đầu tư mới có thể bán.
• Rủi ro nếu không xem xét kỹ lưỡng: Cần phân tích và đánh giá cẩn thận tình hình tài chính của doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp làm báo cáo kinh doanh tích cực, sử dụng thủ thuật tài chính nhưng thực chất không có dòng tiền được tạo ra, tài sản dở dang, lợi nhuận cao nhưng nằm nhiều ở khoản phải thu,...
• Rủi ro năm tiếp theo: Cổ phiếu bị pha loãng, thị giá sẽ khó tăng trở lại, khó chia cổ tức cao trong năm tiếp theo. 

Hạn chế khi trả cổ tức bằng cổ phiếu.

Cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu

Công thức tính thị giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc thưởng bằng cổ phiếu như sau:

Công thức tính giá cổ phiếu sau điều chỉnh.

Trong đó:

• Pđc: Giá tham chiếu sau điều chỉnh.
• P0: Giá tham chiếu cũ trước điều chỉnh
• Rctcp: Tỷ lệ cổ tức cổ phiếu nhận được so với cổ phiếu gốc (%).
• Rcpt: Tỷ lệ cổ phiếu thưởng nhận được so với cổ phiếu gốc (%).

Ví dụ: 

• Ngày 21/3/2024, giá đóng cửa cổ phiếu A của doanh nghiệp X là 21 USD/cổ phiếu.
• Ngày 22/3/2024 (phiên giao dịch liền sau ngày 21/3/2024), doanh nghiệp X chia cổ tức bằng cổ phiếu và cổ phiếu thưởng cho nhà đầu tư. 
  • Tỷ lệ chia cổ tức bằng cổ phiếu là 6%.
  • Tỷ lệ cổ phiếu thường là 14%.

Khi đó, giá tham chiếu sau điều chỉnh do trả cổ tức bằng cổ phiếu và cổ phiếu thưởng của doanh nghiệp X tại ngày 22/3/2024 là: 21/(1 + 6% + 14%) = 17.378 USD/cổ phiếu.

Ví dụ cách tính giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức.

Nên nhận cổ tức trả bằng tiền mặt hay cổ phiếu?

Mỗi hình thức chi trả cổ tức sẽ có lợi nhuận, hạn chế riêng, nhà đầu tư phải cân nhắc dựa trên nhu cầu, mục tiêu và tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi ra quyết định nhận cổ tức trả bằng cổ phiếu hay tiền mặt:

• Nhận cổ tức bằng tiền mặt: Đồng nghĩa với việc dòng tiền lưu thông ra khỏi doanh nghiệp, được số đông ưa chuộng vì họ có thể sử dụng khoản vốn này để đầu tư liên tục, hình thành tâm lý tin tưởng đối với doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhà đầu tư sẽ bị khấu trừ thuế 2 lần (Thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân).
• Nhận cổ tức bằng cổ phiếu: Vốn chủ sở hữu được giữ lại, nhiều kỳ vọng doanh nghiệp sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai. Đồng thời, lợi tức không bị khấu trừ thuế nhưng do cổ phiếu bị pha loãng nên thị giá giảm, nê thực chất tài sản của nhà đầu tư sẽ không tăng thêm.

Nên nhận cổ tức trả bằng tiền mặt hay cổ phiếu?

Nhà đầu tư nên làm gì khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu

Mỗi nhà giao dịch sẽ có quyết định riêng để đầu tư hiệu quả, hạn chế tổn thất tài chính trong tương lai. Nhà đầu tư có thể tham khảo các phương án sau:

• Tiếp tục nắm giữ trong thời gian dài: Để tiếp tục hưởng cổ tức hoặc chờ thời cơ giá cổ phiếu tăng và bán ra.
• Bán cổ phiếu: Để thu hồi vốn và hưởng lợi nhuận chênh lệch nếu thấy giá thị trường đang cao.
• Muốn bán ngay và không muốn nắm giữ lượng cổ phiếu lô lẻ: Đăng ký giao dịch lô lẻ trên các sàn chứng khoán hoặc mua thêm lô lẻ để bù phần thiếu, nâng tổng số lượng nắm giữ thành lô chẵn rồi mới có thể đặt lệnh bán.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu bao lâu được bán?

Kết luận

Trên đây, VTrade đã tổng hợp toàn bộ những thông tin chi tiết liên quan đến hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu đang được nhiều doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn hiện nay. Đồng thời, đưa ra gợi ý tham khảo cho các nhà đầu tư khi nhận được cổ tức bằng cổ phiếu,... Mong rằng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hình thức này, từ đó tận dụng những lợi ích tiềm năng, lên kế hoạch giao dịch và đầu tư hiệu quả nhé!