Quyết định của Tổng thống Joe Biden giữ Jerome Powell trong nhiệm kỳ thứ hai ở vị trí Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang đồng thời đưa Lael Brainard lên làm phó chủ tịch cho thấy ông không cần thêm bất kỳ vấn đề nào nữa.

 Biden đã có kết quả tín nhiệm giảm sâu trong các cuộc thăm dò và một cuộc chiến vẫn còn ở phía trước với kế hoạch chi tiêu xã hội mang dấu ấn của ông vẫn chờ được Thượng viện phê duyệt. Điều cuối cùng ông cần là một đợt sụt giảm sâu trên thị trường chứng khoán.

Quyết định, được đăng trên dòng tweet của chính phủ vào sáng thứ hai, đã được các thị trường chào đón với kỳ vọng Fed sẽ đẩy nhanh tiến độ tăng lãi suất vào năm tới. Nhưng thị trường chứng khoán có vẻ ổn với điều đó.

Thị trường hợp đồng tương lai quỹ liên bang đã tăng xác suất chính phủ sẽ lần đầu tiên tăng lãi suất 25 điểm cơ bản - một điểm cơ bản bằng 1/100 điểm phần trăm - vào tháng 6 năm 2022 từ mức 0% hiện tại lên phạm vi mục tiêu 0,25% theo công cụ FedWatch CME. Công cụ cũng cho thấy lần tăng thứ hai ở mức 25 điểm cơ bản vào tháng 9 và xác suất hơn 50% sẽ xảy ra lần tăng thứ ba vào tháng 12.

Các thị trường hợp đồng tương lai nổi tiếng vì dự đoán quá mức các động thái của Fed trong tương lai. Tuy nhiên, thị trường trái phiếu cũng đang giảm xuống với xác suất cao hơn sẽ xảy ra các đợt tăng lãi suất vào năm tới. Trái phiếu kỳ hạn hai năm, kỳ hạn nhạy cảm nhất với kỳ vọng của Fed, được giao dịch ở mức lợi suất 0,58% vào giữa buổi sáng thứ hai, mức cao nhất trong năm và tăng mạnh sáu điểm cơ bản so với mức đáy qua đêm trong giao dịch ở nước ngoài. Trái phiếu chuẩn kỳ hạn 10 năm được giao dịch ở mức lợi suất 1,61%, cũng tăng sáu điểm cơ bản so với mức đáy qua đêm.

Chỉ số Đô la Mỹ tăng mạnh, tiếp tục đà tăng đã đẩy đồng tiền này lên cao hơn 7% so với mức đáy trong tháng 6. Hàng hóa đã giảm giá nhưng thị trường chứng khoán đã chào đón tin tức này một cách lạc quan, với các chỉ số chính của thị trường tăng 0,8% đến 0,9%, tất cả đều bằng hoặc gần bằng các mức kỷ lục tương ứng của chúng. Tất cả đều phù hợp với chính sách tiền tệ ít thích ứng hơn của Fed.

Các ngân hàng và tổ chức tài chính khác cho rằng việc Biden tái đề cử Powell là một tin tốt, với quỹ hoán đổi danh mục (ETF) của khu vực tài chính Financial Select Sector SPDR (XLF) tăng 1,9%. Một suy luận khả dĩ là động thái này xuất hiện do Brainard đã không giành được vị trí Chủ tịch Fed. Bà đã phát biểu thẳng thắn về các quyết định gần đây của Fed trong việc nới lỏng một số hạn chế đối với các ngân hàng sau cuộc khủng hoảng tài chính và được xem là có lập trường quản lý cứng rắn hơn nếu bà được bổ nhiệm làm người đứng đầu ngân hàng trung ương.

Nhưng lựa chọn của Biden cũng phản ánh vấn đề tiềm ẩn của Brainard trong khả năng giành được xác nhận của Thượng viện cho vị trí chủ tịch, vì cả lập trường quản lý và danh tiếng của bà như một đảng viên. Hồ sơ chính thức cho thấy, là một thành viên đảng Dân chủ, bà đã quyên góp cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 của Hillary Clinton. Nhận được chấp thuận làm phó chủ tịch có thể dễ dàng hơn đối với bà.

Dòng tweet của Biden nhấn mạnh sự cần thiết của một vai trò lãnh đạo "ổn định, độc lập" tại ngân hàng trung ương. Động thái giữ Powell của Biden đưa chúng ta trở lại với thông lệ trước đây là các tổng thống bổ nhiệm lại những người đứng đầu Fed đã được chỉ định bởi các tổng thống tiền nhiệm của họ. Ví dụ, Tổng thống Barack Obama đã giữ Ben Bernanke, người ban đầu được đề cử bởi George W. Bush. Tổng thống Ronald Reagan giữ Paul Volcker, một Chủ tịch quyết liệt giữ vai trò độc lập của mình và là người được Jimmy Carter lựa chọn. Và Alan Greenspan, người nổi tiếng vẫn được các tổng thống đảng Cộng Hòa và Dân Chủ ủng hộ trong suốt thời gian dài làm giám đốc Fed từ năm 1987 đến năm 2006.

Cựu Tổng thống Donald Trump đã không tuân theo truyền thống này bằng cách thay thế Janet Yellen, một đảng viên Dân Chủ, bằng Powell, một đảng viên Cộng Hòa. Powell đã thể hiện sự độc lập của mình bằng cách không nao núng bất chấp việc Trump nhắm đến ông với những lời chỉ trích trước công chúng gay gắt chưa từng có về việc Fed tăng lãi suất, bao gồm cả những lời đe dọa bãi nhiệm ông khỏi chức vụ này.

Trong mọi trường hợp, Powell có khả năng sẽ nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng cho nhiệm kỳ thứ hai, mặc dù Thượng nghị sĩ Dân Chủ Elizabeth Warren đã lên tiếng phản đối và gọi chủ tịch Fed là “một kẻ nguy hiểm” vì lập trường của ông về quy định pháp lý. Các thượng nghị sĩ khác đã đổ lỗi cho ông vì không đủ mạnh mẽ trong vấn đề biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, sẽ rất ngạc nhiên nếu Nhà Trắng không kiểm trước sự ủng hộ cho cả hai ứng viên trước khi thông báo đề cử cho công chúng.

Trên thực tế, chỉ có một khác biệt tương đối nhỏ giữa Powell và Brainard về chính sách tiền tệ. Fed đã bắt đầu cắt giảm khoản mua trái phiếu hàng tháng trị giá 120 tỷ USD. Với tốc độ giảm dần 15 tỷ USD một tháng hiện tại, chương trình mua trái phiếu của họ sẽ chấm dứt vào giữa năm tới. Việc chấm dứt chương trình mua tài sản, một hình thức kích thích tiền tệ, được xem là tiền lệ cần thiết cho việc tăng lãi suất, một hình thức thắt chặt tiền tệ.

Dù đúng hay sai, Powell cũng được xem là người sẵn sàng hơn trong việc tiếp tục công việc bình thường hóa chính sách đang diễn ra của Fed. Việc găm giữ lãi suất ở mức gần bằng không và tích cực mua trái phiếu đã được Fed ban hành ngay sau khi đại dịch bùng phát vào đầu năm 2020.

Phục hồi việc làm tối đa là ưu tiên của Fed dưới thời Powell kể từ đó. Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống còn 4,6%, thấp hơn một nửa so với mức đỉnh trong đại dịch và tình trạng thiếu lao động sẵn sàng làm việc, không có việc làm, là vấn đề chính của thị trường lao động. Một nửa nhiệm vụ còn lại của ngân hàng trung ương, lạm phát, có nhiều vấn đề hơn và đang được chứng minh không chỉ là nhất thời như các quan chức đã nhấn mạnh.

Thật khó để xem Powell là một người với quan điểm diều hâu chống lạm phát xét đến tình hình giá tiêu dùng đang cao hơn 6% so với một năm về trước. Tuy nhiên, thị trường vẫn xem việc Powell được tái bổ nhiệm là một yếu tố tích cực, ít nhất là cho tính liên tục của chính sách. Và với những vấn đề chính trị Biden đang đối mặt, điều cuối cùng ông cần là một đợt sụt giảm sâu trên thị trường chứng khoán.

Huân Hà - Theo barrons.com